Ζούμε σε ρυθμούς που είναι εξοντωτικοί και δεν μας αφήνουν πολλά περιθώρια να είμαστε σε επαφή με τον εσωτερικό μας εαυτό, με τις αληθινές ανάγκες μας. Συνεχώς ερχόμαστε αντιμέτωποι με προκλήσεις που μας οδηγούν όλο και περισσότερο σε απομόνωση και αναίρεση της αμεσότητας και του σχηματισμού πιο ουσιαστικών σχέσεων. Η παγίδα των κοινωνικών μέσων, δηλαδή η ψευδής αίσθηση ότι επικοινωνούμε και έχουμε πολλούς φίλους στο διαδίκτυο, μας αποξενώνει όλο και περισσότερο, ψάχνοντας επιβεβαίωση και ενισχύοντας τον ναρκισσισμό μας. Ο συμβολισμός και η μετουσίωση έχουν σε ένα μεγάλο βαθμό αντικατασταθεί, με γρήγορη, άμεση, στιγμιαία ικανοποίηση των πιο επιφανειακών επιθυμιών, αφήνοντας το μέσα μας, δηλαδή τον εσωτερικό και αληθινό εαυτό, να λιμοκτονεί.
Η δημιουργική έκφραση από την άλλη, μας δίνει την δυνατότητα να βιώνουμε τον εαυτό μας μέσα από ένα πιο ολοκληρωμένο σύστημα ύπαρξης και μας φέρνει σε επαφή με εσωτερικούς διαλόγους που μας βοηθούν να εντοπίσουμε την εσωτερική μας αλήθεια, αλλά και τις πραγματικές ανάγκες της ύπαρξης μας. Η δημιουργικότητα βοηθάει και υποστηρίζει την προσπάθεια που μπορεί να κάνει κάποιος για να νιώθει ολοκληρωμένος και γεμάτος.
Η δημιουργική έκφραση μέσω των εικαστικών, της μουσικής, της ποίησης κλπ, δημιουργεί ένα περιβάλλον μητρικό που συμβολικά αγκαλιάζει και τρέφει το άτομο. Το αποτέλεσμα μιας δημιουργίας -που δεν χρειάζεται να ονομαστεί τέχνη- αποτελεί αυτό τον ενδιάμεσο, μεταβατικό χώρο που όλοι χρειαζόμαστε για να αναπολήσουμε και να μεταβούμε κάπου αλλού, σαν να ανακαλύπτουμε το επόμενο μέρος του παζλ για να πάμε παρακάτω. Ας σκεφτούμε το παιδικό παιχνίδι που τόσο πολύτιμο έχει υπάρξει στη ζωή μας. Η πολυτιμότερη αξία αυτού του παιχνιδιού είναι η ικανότητα του παιδιού να δημιουργεί κόσμους και ταυτόχρονα να ανακαλύπτει τις ανάγκες του και τρόπους να τις ικανοποιήσει. Αυτή είναι μια δημιουργική διεργασία που κάτω από λιγότερο πιεστικές συνθήκες, όπως αυτές της σύγχρονης κοινωνίας, θα χρειαζόμασταν να αναπαράγουμε και στην ενήλικη ζωή μας για να διατηρούμε την επαφή μας με τον άξονα, τον πυρήνα της ύπαρξης μας.
Όσο η εμπειρία γίνεται επαναλαμβανόμενη, μονότονη και στερημένη από δημιουργικά εκφραστικά μέσα, όλο και περισσότερο οδηγούμαστε στο κενό, το ανικανοποίητο και την ακμάζουσα νεύρωση.
Η εξωτερίκευση μέσα από την ελεύθερη δημιουργική έκφραση βοηθάει στην επίλυση των ψυχικών και σωματικών δυσλειτουργιών και γίνεται αρωγός προς την ολοκλήρωση της ψυχικής, σωματικής και πνευματικής υγείας.
Η χρήση του λόγου και πολλές φορές η κατάχρηση του, μας παρασύρει σε μια ακατάληπτη αίσθηση ιδεοληψίας και αναπαραγωγής κενών αφηγήσεων χωρίς ουσία και νόημα, απλά μιλάμε για να μιλάμε να γεμίζουμε το κενό που νιώθουμε, την μοναξιά, και την έλλειψη της ουσιαστικής επικοινωνίας. Να γιατί πολλές φορές το να μιλάμε ακόμη και όταν φτάνουμε στο γραφείο του ψυχαναλυτή δεν είναι αρκετό. Περίτεχνα μέσα από το λόγο ακόμη και ξαπλωμένοι στο ντιβάνι του ειδικού μπορεί να καμουφλάρουμε τα αληθινά μας συναισθήματα, σκέψεις, πράξεις. Χρειάζεται ένας έμπειρος θεραπευτής για να αποκαλύψει τα τεχνάσματα που χρησιμοποιούμε προκειμένου να κρύψουμε από τον εαυτό μας την αλήθεια που τόσο πολύ μας πονάει.
Η χρήση δημιουργικών μέσων όπως των ονείρων, του γραπτού ελεύθερου συνειρμού, των εικαστικών έργων, της μουσικής, του θεάτρου κλπ, όταν γίνεται σε μια διαδικασία ενδοσκόπησης με τον ίδιο τον εαυτό ή μέσα σε ένα πλαίσιο ψυχοθεραπευτικής διεργασίας τότε το άτομο ανακαλύπτει πολύ γρήγορα την αλήθεια του. Φυσικά εξαρτάται από το ίδιο αν θα θελήσει να την επεξεργαστεί με έναν πιο αναλυτικό και θεραπευτικό τρόπο ώστε να επωφεληθεί το μέγιστο της αξίας της ελεύθερης δημιουργικής έκφρασης.
Νόρα Κοντοστεργίου
Ψυχολόγος-Ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεύτρια
B.A., Pg. Dip., M. Clin,.Sc
Ηγίου 6-10, Θησείο 11851, Αθήνα
Τηλ: 210 3427425 – 6974818255
E-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Όλα τα κείμενα και οι φωτογραφίες σε αυτόν τον ιστότοπο υπόκεινται σε πνευματικά δικαιώματα. Όλοι οι πίνακες ζωγραφικής στις επιμέρους ενότητες έχουν σχεδιαστεί από την κα Νόρα Κοντοστεργίου. Απαγορεύεται οποιαδήποτε αντιγραφή και διανομή χωρίς αναφορά στην πηγή.